Vandaag presenteerde het KNMI het Klimaatsignaal ’21, een (tussentijds) beeld van de actuele stand van klimaatverandering in Nederland. Het rapport is gebaseerd op het zesde rapport van het IPCC dat in augustus verscheen, aangevuld met eigen waarnemingen, onderzoeksresultaten en inzichten over zeespiegelstijging, extreme neerslag, droogte en het stedelijk klimaat in Nederland. En het slechte nieuws: we blijken er minder goed voor te staan dan de laatste keer dat het KNMI dit beeld schetste (in 2014).
De live stream had ik wederom in mijn agenda genoteerd, en ik was blij verrast dat deze presentatie een stuk professioneler verliep dan die op 9 augustus met het IPCC. Na een korte introductie werd onderstaande animatie ingestart, en hoewel deze vermoedelijk niet op dezelfde doelgroep is gericht als de kijkers die nu waren ingeschakeld, vond ik het alvast een mooie samenvatting van de staat van het klimaat in ons land.
Hierna werden enkele highlights uit het rapport gepresenteerd. Samenvattend komt het hier op neer: klimaatverandering is hier nu. Voorheen werden hittegolven elders en orkanen ver weg steeds vaker in verband gebracht met de opwarming van de aarde. Maar dit jaar was Nederland aan de beurt, met uitzonderlijke weersomstandigheden als de vernietigende valwinden in Leersum en overstromingen in de zomer door bizarre regenbuien in Limburg. En zo kon het gebeuren dat een internationaal team van wetenschappers niet anders kon dan stellen dat klimaatverandering ook hier merkbaar is geworden.
Een andere belangrijke conclusie die vandaag werd gepresenteerd, werd na afloop vooral door de kranten gecommuniceerd: als de wereld op hetzelfde tempo broeikasgassen blijft uitstoten, zal Nederland sneller onder water komen te staan dan enkele jaren geleden werd berekend. Dan zou in het jaar 2100 de zee namelijk 1,20 meter hoger staan dan aan het begin van deze eeuw. En als de ijskappen van Antarctica en Groenland versneld zouden smelten, kan daar zelfs nog twee meter bij komen.
Met deze infographic vat het KNMI goed samen welke impact klimaatverandering op Nederland gaat hebben. Wat vooral tot de verbeelding spreekt: de zeespiegel zal stijgen - en mogelijk nog meer dan voorheen gedacht, rivieren staan steeds vaker 's-zomers te laag en 's-winters te hoog, de kans op droogte wordt groter maar ook de kans op extreme neerslag, en in de steden wordt het vaker te heet en te droog of juist veel te nat. Klik op de infographic om 'm te vergroten. Bron: https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/achtergrond/knmi-klimaatsignaal-21/
Over een week is de 26e VN-conferentie over klimaatverandering, de COP26. Laten we hopen dat de vertegenwoordigers van Nederland deze laatste kennis meenemen naar Glasgow, met name die kennis die we nu opdoen over de mogelijk desastreuze zeespiegelstijging op korte termijn voor ons land. Bijzonder hoogleraar Dynamica van het Klimaat, Sybren Drijfhout (prachtig aptoniem trouwens) kon het tijdens deze presentatie van het KNMI niet treffender zeggen: "dát is het gevoel van urgentie dat ik de COP delegatie ook wil meegeven: als we niet genoeg doen, dan is het in het komende millennium einde Koninkrijk der Nederlanden."
Bekijk het rapport KNMI Klimaatsignaal '21 (pdf).
Relevant danwel interessant
- Het jaar 2100... Dat klinkt best ver weg toch? Voor de snelle rekenaars hebben we het dus over 79 jaar vanaf nu. Ik leef dan waarschijnlijk zelf niet meer, tenzij ik de respectabele leeftijd van 116 mag bereiken, maar er leeft nu al een generatie Nederlanders die er waarschijnlijk dan ook nog is: de tieners van nu zijn dan bejaard. En dit is wat ze dan misschien wel aantreffen. Of waar ze dan al voor zijn weggevlucht. Omdat de generaties vóór hen, degenen die enkele decennia eerder nog beslisten over dit land, willens en wetens niet (voldoende) in actie zijn gekomen toen dat nog kon:
Op deze kaart van het Europees Milieuagentschap (EEA) zie je hoe Nederland er zonder bescherming uit zou zien bij overstromingen door zeespiegelstijging van 1 tot 6 meter boven het huidige gemiddelde zeeniveau. Er staat wel een soort disclaimer bij, namelijk dat Nederland maatregelen neemt tegen overstromingen langs de kust en in het rivierengebied, bijvoorbeeld door dijken te bouwen en op te hogen, met dammen en duinen en strandsuppleties. Maar het Deltaprogramma houdt rekening met een maximale gemiddelde zeespiegelstijging van 1 meter eind deze eeuw, en houdt Nederland tot 2050 veilig. Dat lijkt dus niet voldoende, als je het meest pessimistische scenario in acht neemt en iets verder kijkt naar het jaar 2100. (Bron)