Stel, je zit in een Vereniging van Eigenaren met een nouveau riche type lul die jaren geleden naar de Cariben is vertrokken omdat zijn 'deurtjes' in Amsterdam en Utrecht, waaronder de woning onder de jouwe, prima renderen. Hij lijkt daar nogal druk te zijn met golfen want telefonisch, via e-mail, appjes en Linkedinberichten is hij onbereikbaar. Moet 'ie lekker doen natuurlijk, maar je zit in een vve met elkaar, en dan is contact toch soms nodig.
Bijvoorbeeld als de huurders een lekkage melden die mogelijk van boven komt, en zij kunnen hun huisbaas ook niet bereiken. Of als je het dak wil gebruiken voor zonnepanelen, of als je nieuwe geïsoleerde ramen in kozijnen zitten waar een schilder voor moet komen, en de vve verplicht je om over het dak, de fundering en de gevels contact te hebben. Je bent natuurlijk bereid om alles zelf te regelen, graag zelfs want het betreft ook jouw huis, maar de vriendelijke vriend moet af en toe wel een teken van leven geven. Zeker als je het potje voor (noodzakelijk) onderhoud aan het pand moet benutten.
Maar goed, omdat meneer dus te druk is met golfen op een tropisch eiland schakelt hij nog wel eens een vriendje of zwager in, als er dan écht iets is met de woning of met de huurders. Iemand die even dat gezeur kan oplossen met die kneuterige sukkels daar in dat regenachtige Nederland.
Over het Nederlandse klimaat gesproken. In die woning is geen centrale verwarming, alleen een gaskachel in de woonkamer en een geiser voor het warme tapwater. De omloop van huurders is daarom kort, langer dan één winter houden ze het vaak niet vol. Immers, niet alle huurders weten dat ze recht hebben op dubbelglas maar als je meer dan € 1.000 huur per maand betaalt en desondanks 's-winters met een trui aan naar bed moet, voelt dat naast oncomfortabel toch ook een tikje onrechtvaardig. Woningtekort of niet.
Het laatste stel dat er woont vertelt ons bij hun vertrek in mei 2022 dat er verbouwplannen met de woning schijnen te zijn. Met de energiecrisis en de hoge gasprijzen vanwege de Russische invasie van Oekraïne, zou het natuurlijk een uitstekend idee zijn om dit huis meteen te elektrificeren, en we zijn graag bereid om de pandjesbaas hierover (ongevraagd) te adviseren. Bovendien heeft een renovatie waarschijnlijk ook betrekking op de vve, en we horen natuurlijk sowieso graag over de plannen zodat we ons kunnen voorbereiden op eventuele overlast. Maar meneer is natuurlijk onbereikbaar als we hem eens bellen.
Tot je belt vanaf een ander nummer, gewoon als experiment. En ja hoor, hij neemt direct op. De verbouwplannen zijn er inderdaad, maar hij heeft geen oren naar (gratis) adviezen over een slimme, duurzame renovatie en toont ook geen enkele interesse in onze ervaringen met het aardgasvrij maken van ons huis. Wat boeit hem klimaatverandering immers. Hooguit heeft hij zich misschien na een decennium huurders uitbuiten gerealiseerd dat mensen opzich recht hebben op een verwarming in de woning die je aan hen verhuurt.
Maandenlang staat de woning hieronder leeg. Midden in Utrecht, midden in een woningcrisis. Een aannemer vinden is misschien lastig op afstand. Of misschien hebben de vriendjes en zwagers het momenteel te druk. Wanneer we met de hele straat willen meedoen aan de geveltuinburendag, en we eigenlijk vanuit de vve zouden moeten overleggen of we ook een geveltuintje voor onze gezamenlijke gevel aan de straatkant willen, nemen we de moeite niet om het de rentenier op de Antillen te vragen. Hij zal het vermoedelijk toch compleet triviaal vinden.
En dan ineens op een donderdagochtend in oktober staat er een bus voor de deur en een tuinman in het groene postzegeltje achter het huis. De beste man rukt bloeiende hortensia's uit de grond, zaagt een rododendron om en snoeit de overhangende hedera, waar vaak merels in nestelen, volledig terug tot het randje van de schutting. Daarna verdwijnt ook de rest van het plantenmateriaal uit het tuintje, en binnen een paar uur liggen tientallen slachtoffers in de aanhanger achter de bus. Schitterende, levende planten. Ik zie nog zo voor me hoe de onderbuuf een deel hiervan aan het planten was, en haar gehuurde tuin verzorgde alsof het de hare was.
De dag erna verschijnt een pallet met grote tegels en emmers met voeg. Het resultaat: onderhoudsarmoe. Je gaat er maar eens een kijkje nemen, in de hoop dat er tenminste is nagedacht over afschot. De tuinman is net toevallig aan het testen met een tuinslang waar water uit ligt te gutsen. Helaas, het voegen is nog niet gebeurd dus het water sijpelt weg tussen de tegels. Er is ook geen regenton geplaatst, laat staan dat er een ondergronds opslagvat of infiltratiesysteem is aangelegd onder de tegels. En ja, hij vond het ook jammer van de planten. Maar dit was nu eenmaal de opdracht die hij had gekregen.
Stel he, stel dat dit je overkomt, als klimaatverandering, zoetwatertekorten en biodiversiteitsverlies je aan het hart gaan. Als je zelf juist zo je best doet voor geveltuintjes in de straat, je liefdevol de biologisch geteelde planten voor de insecten op je dakterras verzorgt, en je zo geniet van het jaarlijkse merelgezinnetje in de klimop onder je balkon. Als je wéét dat het momentum voor verduurzamingsmaatregelen niet wordt benut uit pure gemakzucht en desinteresse. En als er precies het tegenovergestelde met een tuin in de stad wordt gedaan van wat nodig is, met heftiger neerslag door klimaatverandering en wateroverlast tot gevolg, en steeds hetere zomers en hittestress in de versteende omgeving tot gevolg.
Ik heb serieus wat tranen moeten wegslikken. F*cking hufter daar aan de overkant van de oceaan.
Een tuin is een begrensd stuk grond, meestal bij een huis, waar bloemen, planten en bomen groeien of gewassen worden verbouwd. Een ‘onderhoudsarme’ tuin lijken mensen echter te vertalen als 100% betegeld, hooguit met een klein stukje nepgras voor het groene effect. Het Twitteraccount @onderhoudsarmoe neemt dit soort tuinen op de hak.